Hướng Dẫn Cách Đọc Kết Quả Xét Nghiệm HBV-DNA

Viêm gan B (HBV) là bệnh do virus viêm gan B gây nên, bệnh tấn công và hủy hoại các tế bào gan. Ở nước ta đã có khoảng 15- 20 % dân số nhiễm vi rút viêm gan B. Bởi virus HBV xâm nhập vào cơ thể người một cách“lặng lẽ” ít triệu chứng nhưng để lại những hệ lụy nguy hiểm cho cơ thể. Kết quả xét nghiệm HBV-DNA là căn cứ chính xác để việc điều trị viêm gan b hiệu quả hơn. Vậy xét nghiệm HBV-DNA  có ý nghĩa gì và cách đọc kết quả xét nghiệm HBV-DNA như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải Đáp các thắc mắc trên của bạn đọc.

Ý nghĩa xét nghiệm HBV-DNA:

Xét nghiệm HBV- DNA là xét nghiệm tìm xem trong máu của bệnh nhân có mang virus hoàn chỉnh hay không. Đây là xét nghiệm sinh học phân tử, thông thường được thực hiện bằng kỹ thuật PCR (polymerase chain reaction) là kỹ thuật nhân bản DNA trong ống nghiệm qua các chu kỳ nhiệt độ. Xét nghiệm HBV-DNA là một xét nghiệm kiểm tra viêm gan B tiên tiến nhất tại nước ta đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm tra viêm gan B. Phát hiện HBV-DNA lâm sàng là áp dụng để chuẩn đoán tình hình hoạt động và số lượng virus viêm gan B để bác sĩ cân nhắc điều trị.

Xét nghiêm HBV-DNA là gì? (Ảnh minh họa)

Khi chỉ số HNV DNA khi được phát hiện vượt mức, thông thường là vượt ngưỡng 10^4 copies/ ml máu thì người bệnh cần phải thực hiện áp dụng các loại thuốc giúp người bệnh có thể ngăn chặn được sự phát triển của virus viêm gan B, từ đó hạn chế tổn thương gan cho người bệnh, chuyển đổi huyết thanh HbeAg, điều tiết hệ miễn dịch cho bệnh nhân viêm gan B và ngăn chặn biến chứng cho sức khoẻ. Sau quá trình điều trị viêm gan B. Thông thường để kiểm soát virus viêm gan B hiệu quả thì người bệnh có thể cần phải dùng thuốc từ 6-24 tháng thì mới có thể mang lại hiệu quả. Thời gian này ở mỗi bệnh nhân là khác nhau, vì thế mỗi bệnh nhân cần kiên trì chữa bệnh để có thể hạn chế được biến chứng cho gan.

Khi nào cần làm xét nghiệm HBV-DNA

Trong các trường hợp kết quả xét nghiệm viêm gan B dương tính, người ta thường yêu cầu làm thêm xét nghiệm tìm HBV- DNA như:

- Khi HBeAg âm tính mà không kèm theo HBeAb dương tính: Điều này cho thấy khả năng biến mất của HBsAg sau này.  Tuy nhiên sự nhân đôi của virus vẫn tiếp diễn. Sự nhân đôi của virus được chứng minh khi có sự xuất hiện của HBV DNA (chuỗi phân tử virus viêm gan B) trong huyết thanh.

- Khi nghi ngờ kết quả xét nghiệm HBsAg sai.

- Khi virus đột biến không tạo ra HBsAg.

Ngoài ra xét nghiệm HBV - DNA có thể  phản ánh khả năng phục hồi trong quá trình điều trị bệnh viêm gan B trong cơ thể bệnh nhân như thế nào. Bên cạnh đó người bệnh cũng nên ăn uống và sinh hoạt khoa học để có thể đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.

Mục đích của xét nghiệm HBV DNA

Đánh giá xem bệnh nhân có bị lây nhiễm bệnh viêm gan B hay không: Trong trường hợp khi các bác sĩ chuyên khoa nghi ngờ kết quả xét nghiệm HBsAg trước đó là không chính xác. Thì xét nghiệm DNA HBV giúp xác định sự hiện diện của HBV trong máu của bệnh nhân xem bệnh nhân có bị nhiễm bệnh hay không.

Đánh giá hiệu quả điều trị: dựa trên định lượng HBV DNA để biết được tải lượng virus Viêm Gan B    trong cơ thể qua điều trị. Sự khác biệt cung cấp dữ liệu cần thiết cho chẩn đoán. Nếu tải lượng virus giảm, thì việc điều trị có hiệu quả, cơ thể đáp ứng với điều trị. Ngược lại, nếu tải lượng virus tăng lên sau khi điều trị thì không chắc là phác đồ sẽ thích hợp.

Xác định khả năng đột biến kháng thuốc của virus viêm gan B: khi kết quả xét nghiệm HBV DNA từ dương tính chuyển sang âm tính và sau đó chuyển sang dương tính, số lượng virus trong cơ thể bệnh nhân tăng trở lại hoặc tăng bất bình thường hơn nhiều lần thì có thể virus viêm gan b trong cơ thể bệnh nhân đã  bị đột biến kháng thuốc.

Cách đọc kết quả xét nghiệm HBV-DNA (Ảnh minh họa)

Khi đọc kết quả xét nghiệm HBV DNA các bác sĩ chuyên khoa xét theo từng trường hợp dựa trên những mục đích trên để đọc kết quả xét nghiệm và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho người bệnh.

Cách đọc kết quả xét nghiệm HBV-DNA

Những trường hợp người lành mang virus, nếu thử máu sẽ thấy HBsAg dương tính nhưng dấu hiệu cho thấy có virus hoàn chỉnh là HBV-DNA, tức là acid nhân của virus, thường âm tính hay dương tính với số lượng (số copies) rất thấp (<10^5/ml). Nhưng nếu hệ miễn dịch không kiềm hãm được mà để virus nhân bản nhiều trong tế bào gan tạo ra được nhiều virus hoàn chỉnh vào máu của bệnh nhân và lúc này thử máu sẽ thấy HBsAg dương tính đồng thời có virus hoàn chỉnh hiện diện trong máu với số lượng cao phát hiện thông qua xét nghiệm HBV-DNA cho kết quả dương tính và số lượng vượt trên 10^5copies/ml.

Nếu kết quả xét nghiệm HBV-DNA dương tính với số lượng quá 10^5/ml thì phải tiếp tục xem men gan (là thử nghiệm ALT hay SGPT) của họ có cao không? Nếu cao vượt ngưỡng 2 lần bình thường (ALT bình thường là 19 IU ở nữ và 33 IU ở nam) thì được coi là viêm gan mạn tính và phải điều trị. Mắc bệnh viêm gan B người bệnh cần phải thông qua chẩn đoán bệnh cụ thể mới có thướng chữa trị bệnh đúng đắn, nhằm rút ngắn thời gian chữa bệnh cũng như ngăn chặn được tình trạng nhờn thuốc.

Khi kết quả xét nghiệm DNA HBV cao hơn ngưỡng phát hiện và dưới 1000 copies/ml máu: điều này cho thấy virus đang hoạt động trong cơ thể người bệnh nhưng tương đối yếu và tình trạng này đang được kiểm soát, và tải lượng virus không cao.

Khi kết quả xét nghiệm HBV DNA  cao hơn 1000 copies/ml máu: nếu tải lượng virus Viêm Gan B  từ 1000 đến dưới 10^4 copies/ml thì virus Viêm Gan B đang có sự hoạt động ổn định. Những khi kết quả xét nghiệm HBV DNA chỉ số HBV DNA cao hơn 10^4 copies/ml thì có nghĩa là virus HBV đang hoạt động rất mạnh mẽ trong cơ thể người bệnh. Lúc này bệnh nhân nhiễm bệnh viêm gan B cần phải tiến hành điều trị ngay để tránh biến chứng sang xơ gan hoặc ung thư gan.

Phòng Khám đã ngừng điều trị bệnh gan